Każdy rodzic chce, by jego dziecko jak najlepiej się rozwijało, by było zdolne i osiągało sukcesy w nauce. Okazuje się, że na rozwój mózgu dziecka ma wpływ nie tylko nauka, odpowiednia ilość snu i kreatywna zabawa, ale też zawartość talerza. W dzisiejszym artykule podpowiemy, jakie składniki mają największy wpływ na mózg dziecka i jak ich dostarczyć dietą.
Dieta na rozwój mózgu dziecka zaczyna się już… w brzuchu mamy
Mózg małego człowieka rozwija się w olbrzymim tempie już na etapie życia płodowego. To, czy dostarczymy mu potrzebnych składników kształtuje jego zdrowie i predyspozycje na resztę życia. Jednym z ważniejszych składników warunkujących rozwój układu nerwowego, jest kwas foliowy, który należy zacząć suplementować już przed ciążą. Oczywiście występuje on też naturalnie np. w zielonych warzywach, strączkach czy podrobach – jednak jego spożycie u większości kobiet jest niewystarczające. Ponadto kwas foliowy to bardzo nietrwały składnik. Gotowanie czy nawet przechowywanie jedzenia może zmniejszać jego zawartość o kilkadziesiąt procent.
Rozwój mózgu dziecka w dużej mierze zależy także od tego, czy (i ile) kwasów omega 3 zjada przyszła mama. Kluczowy jest tu przede wszystkim kwas DHA (naturalnie występujący w tłustych rybach – np. łososiu, halibucie, makreli, śledziu a także w pstrągach). Z tego powodu kobiety, które nie jedzą ryb powinny te dobroczynne kwasy suplementować, np. pijąc tran. Kwas DHA nie tylko korzystnie wpływa na mózg, ale wspiera też rozwój narządu oka.
Zobacz też: jak przygotować się do ciąży pod względem diety.
Groźne niedobory, które rzutują na całą przyszłość
Rozwój mózgu dziecka nie może przebiegać prawidłowo, jeśli brakuje mu pewnych składników. Do takich „czułych punktów” należy na przykład spożycie jodu. W tym momencie w naszym kraju zwykle nie ma problemów z niedoborem tego składnika, ponieważ na co dzień jadamy jodowaną sól. Jednak są kobiety, które z przyczyn zdrowotnych redukują lub wykluczają z diety sól i mogą być narażone na zbyt niską podaż jodu. Jod naturalnie występuje w rybach, owocach morza, a także orzechach, jajkach i warzywach uprawianych na glebach zasobnych w jod. Jest także składnikiem wielu suplementów dla kobiet ciężarnych.
Zobacz też: czego nie jeść w ciąży?
Kolejny ważny składnik to niewątpliwie cholina. Wpływa ona na rozwój mózgu dziecka, dbając o jego ukształtowanie i wytwarzanie połączeń między neuronami. Szczególnie potrzebna jest w trzecim trymestrze, gdy rozwój układu nerwowego przyspiesza. Tymczasem badania pokazują, że jest to składnik mocno niedoceniany i pomijany. Naturalnie występuje np. w jajkach, rybach, drobiu, mięsie czerwonym, wątróbce, produktach zbożowych pełnoziarnistych i niektórych warzywach. Jednak regularne jedzenie wątróbki w ciąży nie jest wskazane, a eksperci zwracają uwagę, że trudno jest pokryć zapotrzebowanie choliny, jeśli z diety wyklucza się jajka (szczególnie w przypadku c=diety całkowicie roślinnej). 100g jajek dostarcza 250 mg choliny, 100 g mięsa – 60-100mg, a 100 g orzechów czy brokułów 50-60 mg. Tymczasem kobieta w ciąży potrzebuje dziennie 450 mg choliny, a karmiąca – 550 mg.
Potrzeby związane z choliną nie kończą się bowiem na życiu płodowym. Wpływa ona również na rozwój mózgu dziecka w pierwszych miesiącach i latach jego życia. Ważne jest więc, by karmiąca mama również dbała o udział w swojej diecie tego składnika, a gdy maluch jada już pokarmy stałe – by znalazły się wśród nich jego dobre źródła.
Karmienie piersią a rozwój mózgu dziecka
Bogatym źródłem składników ważnych dla rozwoju mózgu w pierwszych miesiącach życia, jest mleko kobiece. Natura zadbała, by maluch otrzymywał w naturalnym pokarmie wszystko, czego potrzebuje. Eksperci rekomendują, by (jeśli to tylko możliwe) karmić dziecko piersią (lub odciągniętym pokarmem z piersi) przez przynajmniej sześć pierwszych miesięcy. Jeśli karmienie piersią jest niemożliwe (np. z powodu choroby lub braku pokarmu), specjaliści doradzają korzystanie z banków mleka kobiecego, a dopiero w drugiej kolejności zastępowanie mleka mieszankami mlekozastępczymi. Z biegiem lat, dysponujemy coraz lepiej zbilansowanymi preparatami, ale wciąż ciężko odtworzyć tę skomplikowaną i cenną recepturę, którą jest w stanie wytworzyć organizm kobiety.
Mleko kobiece dostarcza łatwo strawne białka oraz odpowiednią ilość i proporcję dobroczynnych kwasów tłuszczowych. Jest również źródłem wapnia, witamin i składników bioaktywnych np. wspierających odporność i kształtujących dobrą mikroflorę. Badania wskazują, że składniki mleka kobiecego wspierają rozwój mózgu dziecka (w obrębie jego struktury i czynności).