Z każdym miesiącem przybywa osób uskarżających się na rozmaite dolegliwości jelitowe. Problem jest również obecny u naszych pacjentów. Niektórzy z nich przychodzą bo mają zdiagnozowany np. zespół drażliwego jelita. U innych – zaburzenia jelitowe „wychodzą” przypadkiem podczas wywiadu zdrowotnego. Jeszcze inni – szukają porady i ratunku bo „coś złego dzieje się z ich brzuchem”, ale nie wiadomo co. W dzisiejszym artykule opowiemy wam, dlaczego najczęściej jelita niedomagają i jakie są przyczyny wzdęć, bólów czy zaparć.
Nadużywanie leków a mikroflora jelitowa
W naszych jelitach żyją olbrzymie ilości maleńkich bakterii, które są nam niezwykle potrzebne. Nie tylko produkują niektóre witaminy; trawią składniki, których my nie potrafimy czy chronią przed infekcjami. Oprócz tego potrafią nawet wpływać na nasz metabolizm i odżywiać komórki jelit!
Jednak sukcesywnie niszczymy to nasze „wewnętrzne wsparcie”, jeśli stosujemy często rozmaite leki. Prawie każdy wie, że antybiotyki niszczą florę jelitową i że trzeba zażywać probiotyk, by ją odbudować. Bez tego grożą nam np. biegunki. Zła kondycja flory jelitowej bywa też przyczyną wzdęć czy zaburzeń trawiennych.
Jednak mało kto jest świadomy, że leki przeciwbólowe czy popularne środki na zgagę i nadkwaśność też pogarszają stan naszej mikroflory. Warto więc przyjmować leki tylko w razie absolutnej konieczności.
Co ma wspólnego stres, przemęczenie czy brak snu z jelitami?
Okazuje się, że całkiem sporo. Przewlekły stres i przemęczenie zaburzają równowagę w naszym organizmie. Wydzielają się wówczas specyficzne hormony, które trzymają ciało w stanie permanentnej gotowości, co nie sprzyja np. prawidłowemu trawieniu i może ujemnie wpływać na nasze wybory żywieniowe. Stres jest też czynnikiem, który może wyzwalać objawy zespołu drażliwego jelita.
Z kolei w czasie snu organizm ma swój czas na regenerację i uruchomienie procesów, które za dnia (gdy jesteśmy aktywni, a w ciele sporo się dzieje) są mniej wydajne. Zbyt mała ilość snu to zbyt mała ilość regeneracji – a to ma negatywny wpływ także na jelita.
Dieta a zdrowie jelit
Niestety prawda jest taka, że wiele osób po prostu nie odżywia się prawidłowo i to jest główną przyczyną ich dolegliwości jelitowych.
Odpowiedz sobie (szczerze) na kilka pytań:
- Czy codziennie sięgam po pełnoziarniste produkty zbożowe (razowy chleb, kasze, pełnoziarnisty makaron, płatki)?
- Czy jem zboża do większości posiłków?
- Czy dodaję warzywa do każdego (lub prawie każdego) posiłku?
- Czy regularnie sięgam po nasiona roślin strączkowych, warzywa liściaste, orzechy?
Jeśli najczęściej odpowiadałaś/ eś „tak” – to super! Najprawdopodobniej dostarczasz sobie odpowiedniej ilości błonnika, który między innymi zmniejsza ryzyko zaparć, a także licznych pożytecznych składników odżywczych (w tym witamin, przeciwutleniaczy i składników mineralnych).
A teraz kolejny zestaw pytań:
- Czy w większości moich posiłków pojawia się mięso (również czerwone i/ lub przetworzone – wędliny, parówki)?
- Czy jadam głównie białe pieczywo lub pieczywo cukiernicze (drożdżówki, chałki)?
- Czy warzywa jadam w małych ilościach lub sporadycznie?
- Czy często smażę?
- Czy spożywam dużo tłuszczu zwierzęcego (masło, smalec, tłusty nabiał, sery, mięsa)?
- Czy każdego dnia jadam sporo cukru (słodycze, słodkie napoje, słodzona kawa i herbata)?
- Czy chętnie sięgam po fast-food oraz półprodukty i produkty gotowe, które dostarczają wielu substancji dodatkowych (w tym konserwantów)?
Jeśli na większość pytań odpowiedź brzmi „tak”, to niestety stosujesz dietę, która nie jest korzystna dla mikroflory ani zdrowia twoich jelit. Jeśli szukasz przyczyny wzdęć, zaburzeń trawiennych czy zaparć… to być może właśnie dlatego odczuwasz dolegliwości. Spróbuj to poprawić i poczuj różnicę!
Przyczyny wzdęć, zaparć i bólów brzucha
To przede wszystkim czynniki dietetyczne, na przykład te, które omówiłyśmy powyżej. Zaburzenia jelitowe często występują grupowo i wynikają jedno z drugiego. Np. bóle brzucha mogą być spowodowane wzdęciem czy zaparciem. Wzdęcia (a także mdłości, zmęczenie i ciężkość) bywają objawem przewlekłych zaparć. Wszystkie te zaburzenia (ból, zaparcia, wzdęcia) mogą być też nie objawami zespołu drażliwego jelita.
Aby uniknąć problemów jelitowych warto zadbać o swoją mikroflorę, regenerację oraz prawidłowe nawyki żywieniowe. Jeśli jednak to nie pomoże – zamiast biec do apteki po kolejny lek czy suplement, najlepiej udać się po poradę do doświadczonego dietetyka.
Dietetyk po wywiadzie żywieniowym i zdrowotnym postara się namierzyć przyczynę złego samopoczucia lub zasugerować dodatkowe badania lekarskie. Oczywiście jest też w stanie ułożyć jadłospis, który pozwoli naturalnie poprawić kondycję jelit lub wspomóc leczenie istniejącego schorzenia.